Her yıl özellikle yaz sezonu başlangıcı ile birlikte pek çok yeni motosiklet kullanıcısı yollara çıkıyor ama aynı dönemlerde trafik kazaları ve maalesef ölümlerde de artış gözleniyor. Baştan beri bu işin eğitimle yapılması gerektiğini savunmuşumdur. Bu sebeple üyesi olduğum sitelerde de yayınlanmış yazılarımdan bazılarını buraya aktarıyorum. Aşağıda onlardan birini bulacaksınız.
Evet bu konuda bir şeyler yazmak istedim, zira Ruby* ve Ben farklı ve büyük hacimli motorlara geçtik. O başlıklar altında özellikle Ruby'nin 650cc motora geçmesi ilgi odağı olunca sürüş eğitimi ve teknikleri de tartışılır oldu. Bu amaçla burada neden her sürücünün en azından genel geçer teknikleri öğrenmesi ve bu amaçla parayla olmasa bile web ortamında ve kitaplardan bu teknikleri bilmesi gereği üzerine konuşalım istedim.
Öncelikle hep yaptığım gibi bu konuda sitemizde de mevcut olan DonaldDuck rumuzlu sevgili Reşat Arbaş Ustamızın dahası ağabeyimizin Motosiklet Teorilerini okumayanlara ısrarla bir kez daha tavsiye ediyorum. Özellikle de motosikletini yeni almış ve ilk kez motosiklet kullanan arkadaşlara. Gerçi benim gözlemlediğim kadarıyla ülkemizde eski motorcuların da önemli bir kısmı maalesef yanlış tekniklerle daha doğrusu sürüş tekniklerini bilmeden motor kullanıyorlar. Şimdi diyeceksiniz ki, "ne var canım, bisiklet gibi işte, dengeyi sağladın mı kullanırsın, iki bilemedin üç günde de trafiğe çıkarsın o kadar da zor değil". Evet gerçekten ben dahil pek çoğumuz motorunu alıp en fazla iki üç günde trafiğe çıktık. Sokaktan hiç motosiklet kullanmamış birini çevirip yarım saat gösterseniz eminim o da trafiğe çıkar. İşte neden sürüş eğitimi almalıyız sorusu da tam bu noktada ortaya çıkıyor aslında. Kullanıyoruz ama doğru kullanıyor muyuz? Sürüş eğitiminden kastım ille de yüklü meblağlar verip bir eğitim kurumundan eğitim almak değil. Şüphesiz bunu yapacak maddi imkanınız varsa en doğru yol bu. Ama ben o kadar para veremem zaten 2500 liralık motoru zor aldım diyorsanız, o halde çok kolay şekilde eğitim alacağınız mecralar var. Bunların en önemlisi internet ortamındaki motosiklet siteleri, diğeri ise kitaplar ve eğitim almış sürücüler.
Neden sürüş eğitimi almalıyız, daha doğrusu, doğru sürüş tekniklerini neden öğrenmeliyiz?
Bu teknikleri öğrenmeliyiz çünkü bizden öncekiler tarafından yıllarca denenmiş ve doğruluğu kanıtlanarak kaide haline gelmişlerdir. Yani bu işte alışkanlıklarımız doğrultusunda yaptıklarımızın doğruluğu diye bir şey yok. Hep söylerim doğru bir tanedir, bizler sadece ona farklı yollardan ulaşmaya çalıştığımız için sanki bizim doğrumuz en doğru gibi gelir. Oysa kural ve kaide haline gelmiş şeyler aslında tecrübeler doğrultusunda ortaya çıkmış doğrulardır. Şüphesiz her motosiklet türünün farklı karakteristik özellikleri vardır, ama genel kuralların pek çoğu tüm türler için geçerlidir. Zaten mevcut teknikler ortalama bir motosiklet düşünülerek ortaya çıkmıştır. Nedir bu ortalama motosiklet? Hangi türdür? Çoğumuzun bildiği gibi bu tür(ler) commuter, enduro, turing ve naked tarzı, yani sürücünün ayaklarının oturduğu yerin altında olduğu ve biraz daha rahat ve dik durabildiği pozisyonda sürüş yaptığı motosiklet türleridir. Bu durumda doğru teknik uygulayacağız diye hepimiz commuterbike ya da naked mı alalım? Tabii ki hayır. Ama ortalama bir motosiklet deyince de bunları anlamamızda fayda var kanımca. İşte bu yüzden motosiklete yeni başlayanlara da genellikle bu türlerden birine giren ya da benzeri bir motosiklet tavsiye edilir. Bu motosikletler için ortaya çıkarılmış bu teknikler aslında aşağı yukarı pek çok türde uygulanabilmektedir. Çok ayrıksı, rake açısı aşırı büyük yani ön tekeri aşırı ilerde ve gidonu çok yüksek chopperlar gibi motosikletler de bazı şeyler fark etse bile, bir çok teknik (mesela kontra tekniği, frenaj gibi...) o motorlarda bile aynı şekilde uygulanabilir.
Bizler günlük hayatımızda motosiklet kullanırken aslında çoğunlukla farkında bile olmadan genel sürüş tekniklerini uygulamaktayızdır. Ama çoğunlukla bir eğitimimiz yoksa (tekrar ediyorum, okumamışsak ya da birilerinden öğrenmemişsek) ya bunları yanlış uyguluyoruzdur ya da uygulamıyoruzdur. Bu yüzden kimilerinin elleri kolları ağrır, kiminin kasılmaktan her yanı tutulur, kimi yanlış frenajdan, yanlış viraj almaktan, viraj çizgisini tutturamamaktan ya da benzeri şeylerden yakınır, hatta bunlar neticesinde ölüme varacak kazalar yaparlar. Hep okuruz, işitiriz, motosiklet kazalarının çoğu motosiklet sürücüsünün kendi hatasından olur diye. Bu bile aslında neden sürüş eğitimi almalı, doğru teknikleri birilerinden öğrenmeliyizin cevaplarından biridir. Daha konforlu, daha güven içinde, daha az yorularak, daha fazla keyif alarak motosiklet kullanmamız mümkündür. İşte bunun için sürüş eğitimi almalıyız. Bunun için doğru teknikleri bir yerlerden ya da birilerinden öğrenmeliyiz. Düşünsenize motosiklette ayaklarımızı doğru şekilde peg'e nasıl koyacağımızın bile tekniği var. Ne kadar ayrıntı gibi duruyor değil mi? Oysa yanlış ayak koyuştan dolayı ayağımızın bir virajda bilekten kırılma ihtimali hiç de iç açıcı gelmiyor sanırım. Şüphesiz bu konuda çok daha fazla şey yazılabilir. Ben sadece aklım erdiğince konuyu açmak ve aslında büyük maddi yatırımlar yapmadan da ya da çok cüzi paralara da kendimizi eğitebileceğimizi anlatmak istedim (gidip bir kitap edinmek gibi). Konu önemli, ama çoğumuz yeterince önem vermiyoruz galiba. Ben bildiğimi uyguluyorum, hiç de sorun yaşamadım deyip geçiyoruz. Ama eğer doğru teknikler değilse o bilinenler, bir gün mutlaka sorun yaşayacağız demektir. Kaldı ki zaten en doğru teknikleri kullansak bile bizim dışımızdaki etkenlerden dolayı yeterince risk altındayız. En azından kendi hatamızı en aza indirmek adına sürüş bilgisi edinmeliyiz.
Unutmayalım, kaza yapmamış motorcu vardır ama o her an kaza yapmaya aday bir motorcudur.
Çağrı "Cloud" Ö. (04.11.2007)
*Ruby cbf150 grubundan bir arkadaş.
Motosiklet Eğitimi üzerine güncel fikirlerimizi de içeren bir video paylaşmıştık, buyrun:
Bu yazıdaki fotoğraflar yazı sahibine aittir.
Sonraki Yazı: Ve Karakarga
Önceki Yazı: İkinci Motora Erken Veda
Uzun zaman sonra bir hatırlatma ve katkı adına ekleme yapayım. Özellikmle Şubat ayından itibaren yapılan motosiklet fuarlarında zaman zaman çeşitli firma ve eğitim kurumları kısa da olsa teorik (ve bazen pratik) eğitimler verebiliyorlar. Ben geçtiğimiz yıllarda bunların birine katılmıştım. Aynı şekilde bazı büyük motosiklet siteleri de pek sık olmasa da zaman zaman ara teori eğitimleri için bazı eğitici ya da eğitim kurumlarıyla anlaşıp üyelerine bu tarz güzellikler yapabiliyor. Özellikle bu tarz bir eğitime hiç katılmamış ve maddi imkanları da kısıtlı olanlar için eğitime başlangıç adına işe yarayabilir. Bilginiz olsun!
YanıtlaSil(Bu sebeple MOTED'in düzenlediği motosiklet fuarlarının içeriğini internetten takip edin derim.)
Bir ek daha: Bazı sürücüler motosiklette güvenli sürüş eğitimi diye bir şeyin olmadığını sadece sürüş eğitimi verilebileceğini, hatta ARA eğitimlerinin de güvenlik değil sürüş eğitimi olduğunu savunurlar, bu savlarını da motosikletin zaten risk alınarak sürülmesi gereken ve o riskleri bilerek kullanılmaya karar verilen iki tekerli bir taşıt olduğunu belirterek desteklerler. Ki haksız da sayılmazlar. Bomboş yolda sorunsuzca giderken motosikletinizin teknik bir hata vermesi sonucu kaza yapmanız işten bile değildir mesela. Ya da her türlü eğitimi ve önlemi almış olmanıza rağmen karşıdan gelen serhoş ya da uyuyan bir sürücünün son anda üstünüze kırmasını engelleme şansınız yoktur. Ama zaten motosiklet sürüş eğitiminin amacı size yüzde yüz güvenlik ya da asla kaza yapmama garantisi vermek değildir, bu her türden taşıtın kullanımı için geçerlidir aslında. Sürüş eğitimin bence asıl amacı daha bilinçle ve riskleri daha aza indirgeyerek, ne yaptığının farkında olarak sürmektir bi anlamda sürüş esnasındaki farkındalığı artırmaktır. Yoksa biz de bazı yazılarımızda siz ne yaparsanız yapın başkalarının abuk sabuk sürüş hataları yüzünden risk altındasınız diye belirtiyoruz. (Bkz. blogdakı "Peki ya diğer araç sürücüleri" başlıklı iki adet yazı)
YanıtlaSilVe blog spotunda da belirttik, motosiklet tamamen kişisel sorumluluk üstlenilerek binilecek bir taşıt her sürücünün deneyimi doğrultusunda kullanabileceği ve risk alabileceği bir taşıt. Bunu unutmadan ama gereken eğitimleri de imkanlar ölçüsünde alarak kullanmak en doğrusu sanırım.
Bir eğitim güncellemesi TURİNG kurumu şu günlerde 10.000 motokurye motosiklet eğitimi projesi kapsamında A2 ehliyeti olan herkese (kurye olma şartı yok) ÜCRETSİZ olarak Temel Teorik Motosiklet Şürüş Eğitimi veriyor. İşin başında Eğitmen Rahmi Barutçu var. Henüz hiç eğitim almamış olanlar ya da benim gibi son eğitimin uzunca bir zaman önce alıp bilgi tazelemek isteyenler için güzel bir fırsat. Konu hakkında blogda bir yazı da yazdım. Detayları hem o yazıdan hem de Turing'in sitesinden edinebilirsiniz.( http://www.turing.org.tr )
YanıtlaSilHani hiç eğitim almamış ve maddiyatı bahane eden sürücüler için bulunmaz fırsat. Bilhassa istanbullu motorculara duyrulur! (Eğitim sonrası hediye edilen 1 adet kapalı tam kask ve reflektif yelek de cabası)
Turing'in eğitim başvuru linki şu: http://www.yolemniyeti.org/
YanıtlaSilKatkınız için teşekkürler!
Silemeklerinize ve yorumlarınıza saglik
YanıtlaSilÇok teşekkür ederim. Kusura nakmayın çok geç gördüm mesajınızı ve denetimde kalmış.
Sil